Με τον όρο δυσανεξία στη λακτόζη εννοούμε την ανικανότητα του οργανισμού να αφομοιώσει τον κυρίαρχο δισακχαρίτη που βρίσκεται μέσα στο γάλα, τη λακτόζη. Ο λόγος που δεν μπορεί να γίνει σωστή πέψη της λακτόζης είναι λόγω του ότι ο οργανισμός δεν παράγει την απαραίτητη ποσότητα λακτάσης, ενός ενζύμου που βρίσκεται στο βλεννογόνο του λεπτού εντέρου και είναι υπεύθυνο για την διάσπαση της λακτόζης.
Όταν κάποιος έχει δυσανεξία στη λακτόζη μπορεί να αντιμετωπίσει έντονες κράμπες, φουσκώματα και μερικές φορές διάρροια. Τα συμπτώματα είναι συνήθως πολύ ενοχλητικά. Η δυσανοχή στη λακτόζη παρουσιάζεται συνήθως λόγω του γήρατος, γενετικής προδιάθεσης, ασθένειας ενώ τέλος όταν κάποιος αποφεύγει τα γαλακτοκομικά για καιρό η ποσότητα λακτάσης που παράγεται από τον οργανισμό μειώνεται σταδιακά.
Συνήθως τα άτομα που αντιμετωπίζουν δυσανοχή στη λακτόζη μπορούν να καταναλώνουν μικρές ποσότητες γιαουρτιού και σε ορισμένες περιπτώσεις τυροκομικών λόγω του ότι έχουν χαμηλή περιεκτικότητά σε λακτόζη. Τα άτομα που δεν ανέχονται ούτε το τυρί αλλά ούτε και το γιαούρτι μπορούν να καταναλώνουν εναλλακτικές πηγές ασβεστίου όπως είναι ορισμένα όσπρια και λαχανικά (μπρόκολο, σπανάκι, μπάμιες, ρεβίθια), μικρά ψάρια που καταναλώνονται με το κόκαλο όπως μαρίδα και σαρδέλες, τυρί σόγιας, πορτοκάλια, χυμό πορτοκαλιού εμπλουτισμένο με ασβέστιο, καρύδια, αμύγδαλα, σησάμι όπως επίσης και ταχίνι. Εκτός φυσικά από τα τρόφιμα που προαναφέραμε έχουν κυκλοφορήσει στο εμπόριο διάφορα προϊόντα μειωμένα σε λακτόζη.
Τα άτομα που έχουν δυσανοχή στη λακτόζη θα πρέπει να προσέχουν από κρυμμένες πηγές λακτόζης που μπορεί να βρίσκονται σε διάφορα φαγητά όπως σοκολάτες, δημητριακά, dressing για σαλάτες κ.α. ενώ θα πρέπει να διαβάζουν τις ετικέτες έστω κι αν πιστεύουν ότι κάποιο φαγητό δεν θα έχει λακτόζη.
Η οστεοπόρωση προσβάλλει 1 στις 3 γυναίκες και 1 στους 12 άντρες και για αυτό το λόγο τα άτομα με δυσανεξία στη λακτόζη θα πρέπει να καταναλώνουν τρόφιμα πλούσια σε ασβέστιο για να μην αντιμετωπίσουν προβλήματα στη πορεία της ζωής τους. Τα άτομα αυτά θα πρέπει να καταναλώνουν τρόφιμα μειωμένα σε λακτόζη, σκουροπράσινα λαχανικά, μικρά ψάρια με κόκκαλο, ξηρούς καρπούς, προϊόντα σόγιας, όσπρια και σπόρια. Τα συμπτώματα της δυσανεξίας στη λακτόζη είναι ίσως ενοχλητικά αλλά μπορούν να αντιμετωπιστούν με τις κατάλληλες αλλαγές στη διατροφή του καθενός.
Γιάννης Κερίμης BSc, MSc, RDN (USA)
Κλινικός Διαιτολόγος-Διατροφολόγος
www.ikerimis.com